پرواز و رقص گروهی زنبورها


پرواز و رقص گروهی زنبورهای عسل به چه معناست؟
پژوهشی تازه در دانشگاه مینه‌سوتای ایالات متحده نشان می‌دهد که رفتار پروازی و جنبش زنبورها ‌می‌تواند جزئياتی را در مورد رژیم غذایی‌شان نشان دهد.
عصراسلام: دانشمندان توانستند معنای نهفته در بیش از ۱۵۰۰ گونه جنبش و رقص زنبورها را کشف کنند،‌ حرکاتی که این موجودات با آن عمدتا اطلاعاتی میان خود رد و بدل می‌کنند.

دلایل پژوهش؛ چرا زنبورها بیش از پیش می‌میرند؟
زنبورهای عسل در کار گرده‌افشانی بسیار مفیدند، اما اخیرا میزان مرگ آنها در بسیاری از کشورها از جمله ایالات متحده افزایش یافته است و این امر زیست‌شناسان و نیز زنبورداران را نگران کرده است.

مورگان کارمارکل، پژوهشگر دانشگاه مینه‌سوتا معتقد است که‌ «جذابترین جنبهٔ زنبورها شیوهٔ ارتباطی آنهاست.» و می‌افزاید:‌ «برای همین می‌خواستم آنچه در این زمینه کشف کرده‌ایم را در اختیار زنبوردارها بگذاریم و اطلاعاتی کاربردی به آنها بدهیم.»
از جمله عوامل مرگ و میر زودهنگام زنبورها استفاده از آفت‌کش و شیوع عوامل بیماری‌زا، و از همه مهمتر تبدیل مرغزارهای طبیعی به مزارع تک‌محصولی یا تک‌کِشتی است،‌ امری که میزان غذای موجود در طبیعتِ این جانداران را کاهش می‌دهد.

پروازهایی که می‌گوید خوراک خوب کجاست؟
برای درک بهتر شیوهٔ خوراک‌جویی زنبورها و تقویت آنها، تیمی از پژوهشگران چند کندو با جدارهٔ شفاف را در نزدیکی دو مرغزار طبیعی بزرگ در مینه‌سوتای آمریکا نصب کردند و دو سال به مطالعهٔ رفتار زنبورها نشستند.

هدف اصلی محققان آن بود که دریابند زنبورها در هر فصل سال، سراغ چه گلهایی می‌روند و چطور آنها را پیدا می‌کنند.آنها دریافتند که زنبورهای ماده در کندو و اطراف آن به شکل عدد هشت انگلیسی پرواز می‌کنند، و با حرکات ریز خود مسیر منتهی به یک بوته گل را به هم خبر می‌دهند.
بلند و کوتاه شدن این پرواز به شکل هشت دوری یا نزدیکی بوتهٔ گل را معلوم می‌کند و نیز به‌نظر می‌رسد که سرعت پرواز زنبورها در این منحنی و تکرار رقص‌شان ارزش هر منبع غذایی را تعیین می‌کند.

گرده‌افشانی بهتر و کمک احیای مراتع طبیعی
در مجموع دانشمندان توانستند ۱۵۲۸ نوع رقص و پرواز مختلف زنبورها را ثبت کنند که نشانگر بوته‌‌های گل و گیاه در مرغزارهای طبیعی بود. همچنین مشخص شد که رقص‌ زنبورها برای معرفی بوته‌های گل، در اواخر تابستان و اوایل پاییز اوج می‌گیرد.
تیم پژوهشی همچنین نمونه‌هایی از گرده‌‌ٔ گل را که زنبورها منتقل کرده بودند جمع‌آوری کردند تا ببینند زنبورها،‌ بیشتر مجذوب گردهٔ کدام ‌گل‌ها و گیاهان شده‌اند.دانشمندان دریافتند که زنبورها ۷ مجموعه گیاه را به‌عنوان منبع بسیار مفید گردهٔ گل تشخیص دادند. به گفتهٔ آنان این اطلاعات می‌‌تواند برای احیای مراتع و مرغزارهای طبیعی و نیز تقویت زنبورهای عسل بسیار مفید باشد.